TRADIZZJONIJIET  TAL-ĠIMGĦA L-KBIRA

Fl-Ewropa x-xeni li jwassluna għall-ikbar festa tal-Knisja huma simili b’karatteristiċi differenti. F’Sevilja fi Spanja jsiru l-purċissjonijiet bir-Redentur b’xemgħat twal erba’ piedi.

F’Malta l-Ġimgħa mqaddsa hija kkaratterizzata minn purċissjonijiet bil-vari u bil-relikwija tas-salib, drammi tal-passjoni qalb il-miġemgħa fit-toroq Maltin, tiżjin fil-knejjes, is-seba’ viżti, l-adorazzjoni, il-kuluri abjad u vjola, il-hot cross buns, il-kwareżimal, il-qagħqa tal-appostli, in-nuqqas ta’ laħam, it-talb, is-sawm u l-penitenza.

Tradizzjonalment il-Griegi Ortodossi jiċċelebraw l-Għid ġimgħa jew tnejn warajna għax il-kalendarju Ortodoss huwa kemm xejn differenti minn tagħna. Il-villaġġ Grieg ta’ Kardamyli, qrib il-baħar, jieħu ċ-ċelebrazzjonijiet tal-Ġimgħa l-Kbira bis-serjeta` ħafna. Fil-ġurnata tal-Ġimgħa l-Kbira l-qassis joħroġ bil-purċissjoni biex ibierek kull dar. Is-Sibt imbagħad, mat-tokki ta’ nofs il-lejl, in-nies tal-belt jinġabru fil-pjazza bix-xemgħat. Il-qassis joħroġ mill-knisja u bix-xemgħa mixgħula tiegħu jixgħel ix-xemgħat tan-nies miġbura. Kulħadd imur id-dar bix-xemgħa mixgħula hekk kif il-villaġġ kollu jinxtegħel bix-xemgħat u bil-logħob tan-nar.

Fil-ġranet solenni ta’ qabel l-Għid, f’Ruma l-istatwi u l-kurċifissi jitgħattew kollha bi drapp iswed jew vjola u jibqgħu mgħottija sa Ħadd il-Għid. Fil-Ġimgħa l-Kbira t-tradizzjoni tgħid li ma għandhiex tkun iċċelebrata l-quddiesa minħabba li hija ġurnata ta’ luttu kbir. Minflok, fil-Bażilika ta’ San Pietru, għal ħabta tal-5pm, il-Papa jiċċelebra l-liturġija tal-passjoni ta’ Kristu. Ddum madwar sagħtejn u nofs fejn id-devoti preżenti huma mistiedna jbusu saqajn il-kurċifiss. Iżda l-qofol ta’ kollox jintlaħaq aktar tard filgħaxija bil-‘Via Crucis’, purċissjoni mmexxija mill-Papa mill-Pjazza tal-Kolosseum sal-Fori Romani. B’kollox isiru erbatax-il stazzjon u kull stazzjon jissimbolizza parti mill-passjoni u l-mewt ta’ Sidna Ġesu` Kristu. Qalb il-ġabra tal-għexieren tal-eluf ta’ nies preżenti, f’atmosfera speċjali u mill-aktar solenni, il-Papa jagħlaq billi jindirizza lil dawk preżenti u jberikhom.